Szorstkość nawierzchni – istota bezpiecznej drogi
Szorstkość nawierzchni niezaprzeczalnie jest jednym z ważniejszych, choć często niezauważanym przez użytkowników dróg, elementem bezpieczeństwa ruchu drogowego. Utrata szorstkości nawierzchni lub jej brak może jednoznacznie przyczynić się do zaistnienia niebezpiecznych zdarzeń drogowych zwłaszcza przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych, takich jak deszcz czy śnieg. Odpowiednia szorstkość nawierzchni zapewni nadanie jej przepisowych właściwości przeciwpoślizgowych.
Wskazanie właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni drogowych jest jednym z parametrów uwzględnionych w przepisach prawnych ruchu drogowego, obowiązujących na terenie Polski. Wytyczne te wprowadzane podczas projektowania i budowy dróg krajowych i autostrad, są kontrolowane przed dopuszczeniem drogi do ruchu, jak i sukcesywnie sprawdzane w wyznaczonych przedziałach czasowych po otwarciu danego odcinka.
Wahadło angielskie pełni rolę prostego i szybkiego testera szorstkości nawierzchni na drogach krajowych, autostradach czy chodnikach, jak również posadzkach przemysłowych czy obiektowych. Jest powszechnie wykorzystywane w inżynierii lądowej i odgrywa kluczową rolę w ocenie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Zasadniczym przeznaczeniem wahadła angielskiego jest pomiar odporności nawierzchni na poślizg oraz wyznaczenie współczynników tarcia.
Głównym elementem wahadła angielskiego do badań nawierzchni jest ramię wahadła z gumowym ślizgaczem na dole. Ramię jest umocowane na solidnej podporze, na której zamontowana jest skala do pomiaru odległości, jaką pokonuje ramię podczas badania. Aby przeprowadzić test, operator zwalnia ramię wahadła z ustalonej wysokości, pozwalając gumowemu ślizgaczowi przejechać po ocenianej nawierzchni. Podczas przejazdu gumowego elementu po powierzchni, rejestrowana jest odległość przebyta przez ramię. Wynik pomiaru, znany jako brytyjska liczba wahadła (BPN) wskazuje odporność nawierzchni na poślizg – gdzie wyższe liczby wskazują na lepszą przyczepność. Pomiar wykonywany jest na mokrej nawierzchni i symuluje poślizg pomiędzy oponą pojazdu a drogą.
Pomiary przy użyciu wahadła angielskiego przeprowadzane są w wielu miejscach wzdłuż drogi w celu zebrania reprezentatywnych danych i określenia współczynnika tarcia. Zebrane wyniki stanowią zazwyczaj średnią z pomiarów na danym odcinku i umożliwiają nadanie tym odcinkom nawierzchni odpowiedniej klasy. Przypisanie klasy drogi wiąże się z dopuszczeniem do ruchu pojazdów poruszających się z określonymi prędkościami. Wyniki są często analizowane za pomocą metod statystycznych w celu obliczenia średniej wartości BPN i identyfikacji obszarów, które znacznie odbiegają od średniej. Informacje te pomagają ustalać priorytety prac konserwacyjnych i remontów, zapewniając efektywne wykorzystanie zasobów. Dokonując pomiarów inżynierowie ds. transportu mają możliwość wytypowania obszarów o niskim indeksie właściwości przeciwpoślizgowych, które mogą stanowić zagrożenie dla użytkowników dróg.
Oprócz utrzymania dróg, wahadło angielskie odgrywa również kluczową rolę w kontroli jakości podczas budowy innych nawierzchni. Kontrahenci przy odbiorze, mogą przy użyciu tego urządzenia przeprowadzić badanie w celu sprawdzenia współczynnika tarcia, szorstkości nawierzchni oraz czy nawierzchnie położone w obrębie danych odcinków spełniają określone wymagania w zakresie odporności na poślizg, zapewniając tym samym bezpieczeństwo użytkownikom. Dla przeciętnego użytkownika dróg z pewnością istotną informacją jest fakt, iż niekorzystne interakcję między oponami a nawierzchnią mają nienajlepszy wpływ na osiągi pojazdu, zużycie paliwa jak i ogólny komfort jazdy.
Podsumowując, wahadło angielskie jest cennym narzędziem do oceny odporności na poślizg
i szorstkości nawierzchni drogowych. Urządzenie to odgrywa istotną rolę w zapewnieniu bezpiecznego użytkowania drogi i wygodniejszej podróży zarówno kierowcom, rowerzystom, jak i pieszym. Na koniec warto też wspomnieć, że wahadło angielskie może być używane nie tylko na jezdniach, ale również do badań laboratoryjnych (PSV) skał i kruszyw przy badaniu polerowalności, czy po prostu do testowania szorstkości nawierzchni i współczynnika tarcia posadzek i elementów wyposażenia łazienek.
Pamiętajmy aby podczas zakupu wahadła angielskiego upewnić się czy posiada ono certyfikat producenta lub dokument wydany przez akredytowane laboratorium, potwierdzający poprawność wskazań wahadła. Należy również pamiętać aby zamontowane w ramieniu wahadła gumowe/kauczukowe płozy miały odpowiednią twardość.
Serdecznie zachęcamy do regularnego śledzenia aktywności na blogu Viateco gdzie znajdą Państwo również inne wpisy dotyczące procesów badawczych z dziedziny inżynierii lądowej.
